Liña Madrid - Valladolid

O proceso de construción desenvolveuse a partir dos criterios de cumprimento do período de execución e o mínimo impacto ambiental.

A colocación do tubo Leste celebrouse o 5 de maio de 2005 nunha cerimonia de apertura presidida pola ministra de Fomento, Magdalena Álvarez. Un mes despois, remataron os traballos coa colocación do tubo Oeste. Dende que as obras comezaron o 28 de setembro de 2002, o tempo total investido foi de aproximadamente 32 meses.

O túnel de Guadarrama é a pedra angular das liñas de alta velocidade que conectarán Madrid coas principais cidades do norte e noroeste de España.

Despois da súa posta en marcha, o percorrido Madrid-Segovia cóbrese en só 22 minutos e a viaxe a Valladolid pódese completar en 55 minutos.

No seu perfil lonxitudinal, dende o lado de Madrid, os túneles comezan a unha altitude de 998 metros e alcanzan unha altura máxima de 1200 metros cunha pendente media do 1,5 %, para logo baixar a 1114 metros na saída de Segovia cunha pendente do 0,9 %.

O trazado do túnel discorre entre os municipios de Miraflores de la Sierra e Segovia. O seu perfil xeolóxico presenta cinco grandes tramos segundo a natureza das principais unidades que atravesa a ruta, dando granitos e xenises de gran consistencia, dureza e abrasividade.

Gráfico perfil morfolóxico e xeolóxico

A nivel descritivo, é un túnel de dobre tubo, cunha separación de 30 m entre eixes e 28,4 km de lonxitude.

Ambos tubos están conectados entre si por galerías de emerxencia situadas cada 250 metros.

O macizo de Guadarrama está declarado zona especialmente protexida. Esta foi unha condición pola que se descartou o uso de ataques intermedios na súa construción, recorrendo a catro tuneladoras, dúas para cada un dos tubos que compoñen o túnel.

Estas máquinas foron deseñadas especificamente para rochas extra-duras, adaptándose ás características do trazado e á xeoloxía do macizo da serra de Guadarrama.

Como datos que dan unha idea da magnitude do traballo, cómpre ter en conta que se extraeron máis de 4 millóns de metros cúbicos de rocha entre as catro máquinas.

As tuneladoras foron do tipo "dobre escudo", unha especie de fábrica móbil de túneles. Estas máquinas ofrecen altos niveis de seguridade, produtividade e rendemento.

Cada unha das tuneladoras, dúas desde a Boca Sur, en Madrid e as outras dúas, desde a Boca Norte, en Segovia, avanzaron a unha velocidade media duns 16 metros ao día, aínda que alcanzaron preto de 1000 metros escavados en un mes. Simultaneamente ao proceso de perforación, as tuneladoras colocaron os aneis de dovelas que compoñen o revestimento interno do túnel.

O diámetro de escavación destas tuneladoras é de aproximadamente 9,5 metros e, unha vez cuberto polo anel de dovelas de 32 centímetros de grosor, redúcese a 8,5 metros.

Despois deste proceso, o túnel está listo para a instalación do resto de elementos ferroviarios.

Un túnel é o tipo de infraestrutura de transporte cuxa construción e existencia causa o menor impacto no medio natural. Ademais, neste proxecto tomouse a decisión de amplialos aproximadamente 1000 m para que non afectasen ás áreas protexidas de alto valor ambiental.

Dende o principio implementáronse as medidas necesarias para a integración medioambiental das obras e para protexer o sistema hidrolóxico, a fauna e a vexetación.

Tras a Declaración de impacto ambiental, case o 30 % do material escavado empregouse para a fabricación de formigón, nas plantas de dovelas. O resto foi eliminado en vertedoiros autorizados polas autoridades medioambientais.

O túnel ten galerías de interconexión situadas cada 250 m. Aínda que durante o proceso de construción estas galerías perforáronse cada 1000 metros co fin de garantir a seguridade dos traballadores.

No medio do túnel, entre os dous tubos, atópase a Sala de emerxencias, de 500 m de lonxitude, con capacidade para 1200 persoas.

A sala de emerxencias ten o seu propio sistema de ventilación, que garante aire fresco durante 48 horas en caso de incendio.

Os túneles están controlados por un centro de control desde o que se supervisan as instalacións de ventilación, aireación de galerías e sala de emerxencias, enerxía, iluminación, sinalización, comunicacións e detección e extinción de incendios.